Bilim insanları kısa süre önce, Güneş’in çevresindeki yıllık yolculuğu esnasında Dünya’yla birlikte yol alan bir asteroit keşfetti. ‘2023 FW13’ diye adlandırılan uzay bu kayası, ‘yarı ay’ ya da ‘yarı uydu’ olarak kabul ediliyor.
Özetle, Dünya ile benzer bir zaman zarfında Güneş’in çevresinde dönüyor ama gezegenimizin kütleçekimi etkisinden sınırlı düzeyde etkileniyor. Live Science’ın haberi ve Tarkan Tufan’ın çevirisine göre asteroidin çapının 15 metre olduğu tahmin ediliyor; yani ebatı, kabaca arka arkaya park edilen üç büyük arazi taşıtının büyüklüğüne denk.
2023 FW13 Güneş’in çevresindeki yörüngesinde döndüğü sırada, gezegenimize 14 milyon kilometre mesafeye yaklaşarak Dünya’nın yörüngesinde de dönüyor. Bir kıyaslama yapmak için, NASA’nın aktardığına göre, Ay’ın çapı 3 bin 474 kilometre ve yörüngesinin en yakın noktasında Dünya’ya 364 bin kilometre mesafeye geliyor.
2023 FW13, ilk defa mart ayında Hawaii’de bulunan volkanik Haleakala dağının zirvesinde konuşlu olan Pan-STARRS gözlemevi tarafından fark edildi. Asteroidin mevcudiyeti daha sonra Hawaii’deki Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu ve Arizona’daki iki gözlemevince teyit edildi ve ardından 1 Nisan’da Güneş Sistemi’ndeki yeni gezegenleri, ayları ve diğer nesneleri belirlemekten sorumlu bilim insanlarının oluşturduğu bir ağ olan Uluslararası Astronomi Birliği’ndeki ‘Küçük Gezegen Merkezi’ tarafından resmi olarak listelendi.
Asteroidin yörüngesini modelledikten sonra onu bir yarı ay olarak sınıflandıran gökbilimci ve gazeteci Adrien Coffinet, Sky&Telescope adlı dergiye verdiği demeçte, tahminlerin bir kısmının, 2023 FW13’ün en az M.Ö. 100’den bu yana Dünya’nın kozmik bir komşusu olduğunu ve uzay kayasının M.S. 3700’e kadar şimdiki yörüngesinde dönmeye devam edeceğini düşündürdüğünü aktardı.
Coffinet, “Dünya’nın bugüne dek keşfedilen en uzun yörüngeli yarı uydusu gibi görünüyor” diyor. Space.com sitesinin aktardığına göre, 2023 FW13’ün mart ayındaki keşfinin akabinde, uzay gözlemcileri verileri inceledi ve asteroit hakkında 2012’ye kadar geri giden gözlemlere ulaştı.
Dünya’ya kısmen yakın olmasına karşın, bu yarı uydu büyük ihtimalle gezegenimizle bir çarpışma rotasında ilerlemiyor. Uzay Bilimleri Enstitüsü’nde görevli bir gökbilimci olan Alan Harris, Sky&Telescope sitesine verdiği demeçte, “Güzel haber şu ki, böyle bir yörünge ‘aniden’ bir çarpışma rotasına dönüşmez” dedi.
Bu, Dünya’nın yegâne yarı uydusu değil; 2016 yılında, Kamo’oalewa diye adlandırılan bir başka yarı uydu keşfedilmişti. Gök cismi, Güneş’in çevresindeki yörüngesi boyunca benzer şekilde gezegenimizle birlikte yol alıyor ve 2021’de gerçekleştirilen bir araştırma, bu asteroidin aslında Ay’ın bir parçası olabileceğini ortaya koydu.
